Vitamin A có tác dụng gì cho trẻ nhỏ? Bổ sung như thế nào?

Vitamin A là một trong những vitamin quan trọng đối với sức khỏe tổng thể của cơ thể, đặc biệt là trong giai đoạn phát triển của trẻ em. Vitamin A có tác dụng bảo vệ thị lực, hỗ trợ dựng hệ thống miễn dịch,..Cùng tìm hiểu chính xác vitamin A có tác dụng gì , lợi ích, công dụng đối với cơ thể và làm thế nào để bổ sung đủ lượng vitamin này cho con trẻ qua bài viết sau.

1. Vitamin A là gì?

Vitamin A là một nhóm các hợp chất có cấu trúc tương tự và có vai trò thiết yếu trong cơ thể. Vitamin A bao gồm retinol, retinal và retinyl esters, là các hợp chất hòa tan trong chất béo.

Có hai dạng vitamin A mà cơ thể có thể tìm thấy trong thực phẩm:

Vitamin A đã chuyển hóa – retinol và retinyl ester: Dạng này chỉ xuất hiện trong thực phẩm có nguồn gốc từ động vật, chẳng hạn như sữa, gan và cá.

Tiền chất vitamin A – các carotenoids: Đây là dạng có thể chuyển hóa thành vitamin A trong cơ thể. Thường được chứa nhiều trong các loại thực phẩm thực vật như trái cây, rau củ và dầu.

Để cơ thể có thể sử dụng được hai dạng vitamin A này, cần thực hiện quá trình chuyển đổi thành dạng retinal và axit retinoic, chỉ khi ở dạng hoạt động này thì cơ thể mới có thể dễ dàng hấp thụ và sử dụng vitamin A.

2. Vitamin A có tác dụng gì? Lợi ích của vitamin A

Vitamin A là một chất có vai trò quan trọng trong quá trình tăng trưởng và phát triển của cơ thể. Một số lợi ích của vitamin A có thể kể đến như:

2.1 Chống oxy hoá mạnh mẽ

Da là một cơ quan nhạy cảm của cơ thể, có khả năng phản ánh mọi biểu hiện của sức khỏe tổng thể. Da có phản ứng với retinoid, một dạng của vitamin A, và có thể hấp thu vitamin A qua việc bôi tại chỗ. Vitamin A đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích da sản sinh tế bào mới, thúc đẩy sản xuất collagen và giảm thiểu sự xuất hiện của nếp nhăn.

Tuy nhiên, khi cơ thể thiếu hụt vitamin A, làn da sẽ có các biểu hiện như da khô, sần sùi và nứt nẻ. Sự thiếu hụt retinoid cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng lão hóa da sớm. Do đó, việc duy trì đủ lượng vitamin A trong cơ thể là rất cần thiết để giữ cho làn da khỏe mạnh và tràn đầy sức sống.

2.2 Quan trọng đối với sức khoẻ của mắt

Vitamin A đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì sức khỏe thị giác. Retinal, một dạng hoạt động của vitamin A, kết hợp với protein opsin để tạo thành rhodopsin, một phân tử có tác dụng giúp mắt phân biệt màu sắc và nhìn rõ trong điều kiện ánh sáng yếu. Bên cạnh đó, vitamin A còn có công dụng bảo vệ mắt và duy trì sự toàn vẹn của giác mạc.

Việc bổ sung đầy đủ vitamin A mang lại lợi ích trong việc bảo vệ thị lực và phòng ngừa các tật khúc xạ như thoái hóa điểm vàng. Các nghiên cứu khoa học chỉ ra rằng nồng độ cao của beta-carotene, alpha-carotene và beta-cryptoxanthin trong máu có liên quan đến giảm nguy cơ mắc bệnh thoái hóa điểm vàng lên đến 25%.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của vitamin A đối với sức khỏe thị giác, đặc biệt ở trẻ em. Theo WHO, thiếu hụt vitamin A là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tình trạng mù lòa ở trẻ em trên toàn thế giới. Do đó, việc đảm bảo cung cấp đủ vitamin A là vô cùng cần thiết để bảo vệ đôi mắt và duy trì thị lực tốt.

2.3 Giúp chống lại ung thư

Carotenoid, tiền chất của vitamin A, có đặc tính chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp bảo vệ cơ thể khỏi sự tấn công của một số loại tế bào ung thư. Vitamin A đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn sự phát triển và lan rộng của các tế bào ung thư trong cơ thể.

Một nghiên cứu quy mô lớn trên 10.000 người trưởng thành cho thấy mối liên hệ giữa nồng độ alpha-carotene và beta-cryptoxanthin trong máu với nguy cơ tử vong do ung thư phổi. Kết quả chỉ ra rằng những người hút thuốc có nồng độ cao nhất của hai chất dinh dưỡng này trong máu có nguy cơ tử vong do ung thư phổi thấp hơn 46% và 61% so với những người không hút thuốc có lượng tiêu thụ thấp nhất.

Bên cạnh đó, các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng retinoid, một dạng hoạt động của vitamin A, có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư ở nhiều cơ quan khác nhau như bàng quang, vú và buồng trứng. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc duy trì đủ lượng vitamin A trong cơ thể để tăng cường khả năng phòng chống ung thư.

2.4 Tăng cường hệ miễn dịch

Caroten là một tiền chất của vitamin A có thể chống oxy hóa, giúp chống lại các tác nhân gây hại với tế bào trong cơ thể, kích thích bảo vệ cơ thể khỏi vi khuẩn, yếu tố gây hại từ môi trường.

Vitamin A tham gia vào việc tạo tế bào B, tế bào T là những thành phần trung tâm trong phản ứng của hệ miễn dịch.

2.5 Hỗ trợ sự phát triển của thai nhi

Vitamin A rất cần thiết cho quá trình sinh sản vì nó có vai trò quan trọng trong sự hình thành và phát triển của tinh trùng và trứng. Ngoài ra, vitamin A cũng quan trọng với sức khỏe, sự phát triển của thai nhi. Vì vậy, vitamin A là chất không thể thiếu đối với sức khỏe của thai phụ và thai nhi.

3. Thiếu hụt vitamin A có tác hại gì?

Thiếu vitamin A là tình trạng phổ biến ở các nước đang phát triển, Việt Nam là một trong số đó. Theo WHO, thiếu vitamin A có thể gây đến các hậu quả như mù lòa.

Ngoài ra, thiếu vitamin A làm tăng nguy cơ gây tử vong khi bị nhiễm trùng bởi các bệnh sởi, tiêu chảy. Ngoài ra, thiếu vitamin A cũng làm tăng nguy cơ thiếu máu, tử vong ở các bà bầu, đồng thời làm chậm sự phát triển của thai nhi. Một số triệu chứng nhẹ hơn về da như tăng sừng, mụn trứng cá. Trẻ em sinh non, người bị xơ nang, phụ nữ mang thai ở các nước phát triển có nhiều nguy cơ thiếu vitamin A

4. Nhu cầu vitamin A mỗi ngày của trẻ

Tuỳ thuộc vào từng độ tuổi mà nhu cầu vitamin A của mỗi người có sự khác nhau. Dưới đây là bảng nhu cầu vitamin A được khuyến nghị bởi các chuyên gia y tế:

5. 6 loại thực phẩm giàu Vitamin A cho trẻ nhỏ

Vitamin A là một chất dinh dưỡng rất quan trọng cho sự phát triển và hoạt động bình thường của cơ thể. Vitamin A có thể được tìm thấy trong hai dạng chính: vitamin A đã chuyển hóa và vitamin A tiền chất.

Dầu gan cá

Dầu gan cá tuyết là một nguồn thực phẩm bổ sung vitamin A hiệu quả. Chỉ cần 1 muỗng canh dầu gan cá tuyết, cơ thể đã được bổ sung 4.080 mcg vitamin A. Ngoài ra, dầu gan cá tuyết cũng là một nguồn cung cấp giàu axit béo omega-3, giúp bảo vệ tim mạch, chống viêm hiệu quả và hỗ trợ trong việc chữa hoặc phòng ngừa bệnh trầm cảm.

Không những vậy, dầu gan cá tuyết cũng là một nguồn bổ sung vitamin D hiệu quả, với hàm lượng đạt đến 340% so với lượng khuyến nghị (RDA) trong 1 muỗng canh dầu gan cá.

Gan bò

Gan bò là một nguồn thực phẩm giàu vitamin A, đặc biệt là gan bò xào, mỗi 85g chứa 6.582 mcg vitamin A. Ngoài ra, gan bò còn chứa nhiều chất đạm và các dưỡng chất khác như vitamin B12, B2, folate, sắt và choline. Gan bò là một lựa chọn tuyệt vời để bổ sung vitamin A vào chế độ ăn của trẻ nhỏ.

Khoai lang

Khoai lang là một nguồn thực phẩm giàu vitamin A. Một củ khoai lang nướng cung cấp 1.403 mcg vitamin A cho cơ thể. Khoai lang còn chứa beta carotene, dạng vitamin A có khả năng ngăn ngừa ung thư ruột kết và ung thư tuyến tiền liệt. Ngoài ra, khoai lang cũng là nguồn giàu kali, vitamin C và B6, và chứa nhiều chất xơ giúp kiểm soát lượng đường huyết.

Cà rốt

Cà rốt cũng là một nguồn thực phẩm giàu vitamin A, đặc biệt là trong dạng beta carotene. Nửa cốc cà rốt sống chứa 459 mcg vitamin A. Cà rốt cũng là một lựa chọn tốt cho sức khỏe, có ít calo và chứa nhiều chất xơ. Ngoài ra, cà rốt còn giúp cải thiện sức khỏe ruột và giảm nguy cơ táo bón.

Đậu mắt đen

Đậu mắt đen là một nguồn giàu protein, chất xơ và cung cấp 66 mcg vitamin A trong mỗi chén đậu mắt đen luộc. Nhiều loại đậu khác nhau cũng đã được chứng minh có vai trò cải thiện sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ bị tim và tiểu đường.

Bông cải xanh

Bông cải xanh là một loại rau xanh giàu vitamin A. Một nửa cốc bông cải xanh nấu chín chứa khoảng 60 mcg vitamin A. Bông cải xanh cũng là nguồn giàu vitamin K và C, và chỉ chứa ít calo. Vitamin K quan trọng cho quá trình đông máu và chuyển hóa xương, trong khi vitamin C giúp tăng cường hệ miễn dịch và có tính chống viêm, chống oxi hóa.

Ngoài các loại thực phẩm giàu Vitamin A nêu trên, sản phẩm sữa tăng chiều cao HIUP với hàm lượng vitamin A và các chất dinh dưỡng đa dạng, là một lựa chọn thích hợp để bổ sung vitamin A cho trẻ. Ngoài vitamin A, sữa HIUP còn giúp bổ sung nhiều loại vitamin quan trọng như vitamin B, C, D, K, H,…

Thông qua bài viết này, HIUP hy vọng ba mẹ đã hiểu được vai trò quan trọng của vitamin A đối với sức khỏe và phát triển của trẻ nhỏ. Để đảm bảo cung cấp đủ vitamin A một cách đơn giản và an toàn, ngoài việc tập trung vào chế độ ăn cân đối của trẻ, ba mẹ có thể lựa chọn các thực phẩm bổ sung giàu vitamin A.

Xem thêm: Vitamin B là gì? Tác dụng của vitamin B đối với trẻ