15 triệu chứng thiếu canxi ở trẻ em và cách phòng tránh

Thiếu canxi ảnh hưởng rất nhiều tới sức khỏe cả trẻ em và người lớn. Nếu tình trạng thiếu canxi kéo dài có thể gây nên chứng co giật, hôn mê sâu, thậm chí là nguy hiểm đến tính mạng nếu không được phát hiện kịp thời. Vậy triệu chứng thiếu canxi thường thấy là gì? Cùng HIUP tìm hiểu chi tiết về nguyên nhân, dấu hiệu để xử lý tình trạng này kịp thời.

1. Vai trò của canxi đối với sự phát triển của trẻ nhỏ.

Canxi là một khoáng chất đối với cơ thể. 99% canxi nằm ở xương và răng, 1% còn lại nằm rải rác ở máu và các thế bào(đặc biệt là các tế bào cơ). Vì vậy, vai trò của canxi rất quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe của xương, răng, cơ bắp và tham gia một số quá trình sinh lý khác như:

+ Hỗ trợ sự hoạt động của cơ bắp, hệ thần kinh

+ Tham gia vào quá trình đông máu

+ Giúp điều hòa các tín hiệu của cơ thể

+ Hỗ trợ chức năng của các enzym

+ Giúp huyết đồng tử co giãn

Vì vậy, thiếu canxi ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe của con người, đặc biệt là ở trẻ em và người cao tuổi.

2. Nguyên nhân thiếu canxi ở trẻ

Thông thường, tình trạng thiếu canxi thường gặp khi trẻ bị suy dinh dưỡng, ăn uống không đủ chất, không được bổ sung lượng canxi cần thiết cho cơ thể. Bên cạnh đó, tình trạng này cũng có thể xảy ra khi trẻ gặp vấn đề trong quá trình chuyển hóa canxi, có thể do sự không ổn định của nội tiết hoặc do thiếu luyện tập thể dục và hoạt động thể thao.

Trong trường hợp này, mặc dù trẻ được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cần thiết, nhưng khả năng hấp thu canxi của cơ thể sẽ bị suy yếu.

Ngoài ra, sự thiếu hụt vitamin D ở trẻ cũng có thể gây ra các triệu chứng thiếu canxi, thậm chí khi ba mẹ duy trì một lượng canxi đủ trong chế độ ăn uống của trẻ. Nguyên nhân của hiện tượng này là do vitamin D đóng vai trò thiết yếu trong quá trình hấp thụ canxi trong cơ thể.

3. 15 triệu chứng thiếu canxi ở trẻ em

Canxi vô cùng cần thiết đối với sự phát triển toàn diện của trẻ. Vậy thì, làm thế nào để ba mẹ nhận biết rằng con đang thiếu canxi? Nhận biết các dấu hiệu ở trẻ sau đây để có thể cung cấp canxi kịp thời cho trẻ:

3.1 Xương yếu

Sự thiếu hụt canxi có thể dẫn đến tình trạng xương yếu, mỏng, và tăng nguy cơ gãy xương khi bé tham gia các hoạt động thường ngày. Tình trạng này có thể dẫn đến các vấn đề xương, ví dụ như còi xương ở trẻ em.

3.2 Rối loạn cơ bắp

Cơ thể cần canxi để duy trì hoạt động chính xác của cơ bắp trẻ. Thiếu canxi có thể dẫn đến cơ bắp co giật thường không thể kiểm soát và kéo dài từ vài giây đến vài phút, tăng nguy cơ bị chuột rút khi trẻ vận động, gây ảnh hưởng trực tiếp đến các hoạt động thường ngày của trẻ.

3.3 Rối loạn tim mạch

Canxi giúp duy trì nhịp tim ổn định và kiểm soát huyết áp. Khi không được bổ sung đủ canxi, trẻ có thể gặp các vấn đề tim mạch, ví dụ như nhịp tim bất thường.

3.4 Tăng trưởng chậm

Canxi đóng một vai trò quan trọng trong quá trình tăng trưởng cơ thể. Thiếu hụt canxi có thể tác động đến sự phát triển về chiều cao, cân nặng của trẻ. Trẻ thiếu canxi có chiều cao, cân nặng dưới mức trung bình theo Bảng chiều cao và cân nặng chuẩn của WHO. 

3.5 Rối loạn tiêu hóa

Canxi cũng đóng vai trò quan trọng hỗ trợ quá trình tiêu hóa. Trẻ thiếu hụt canxi có thể gặp các vấn đề về tiêu hóa, ví dụ như táo bón, biếng ăn, chán ăn. Việc này sẽ làm bé chậm tăng cân hoặc thậm chí sụt cân.

3.6 Da khô ráp

Nếu da trẻ trở nên thô ráp, bong tróc, hoặc ngứa, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo thiếu canxi. Các rối loạn tự miễn dịch mãn tính như eczema và bệnh vảy nến cũng liên quan đến tình trạng thiếu canxi.

3.7 Tóc khô sơ

Ngoài xương và khớp, canxi còn giúp tóc chắc khỏe, mềm mượt. Nếu không đủ canxi trong máu, cơ thể phải lấy canxi từ tóc, dẫn đến tình trạng tóc khô xơ và dễ gãy rụng.

3.8 Hay bị chóng mặt

Cảm giác tê chân tay khi ngồi lâu hoặc đứng dậy bị hoa mắt chóng mặt có thể cảnh báo về mức canxi máu thấp. Đây là vì khi lượng canxi trong máu không đủ, hệ thần kinh trung ương sẽ điều tiết lượng canxi trong xương vào trong máu (hiểu đơn giản là vay mượn canxi từ trong xương để bổ sung vào máu). Do đó, sau khoảng vài chục giây các triệu chứng trên sẽ biến mất.

3.9 Suy nhược tinh thần

Thiếu canxi có thể gây ra các vấn đề về thần kinh, bao gồm cảm giác hay quên, tinh thần không ổn định, và thay đổi tâm trạng. Canxi giúp truyền tải các tín hiệu thần kinh, do đó sự thiếu hụt của nó có thể làm suy giảm chức năng thần kinh.

3.10 Dậy thì muộn

Dậy thì muộn ở nữ giới có thể là một trong những dấu hiệu của thiếu canxi. Canxi không chỉ quan trọng cho xương và răng mà còn ảnh hưởng đến nhiều quá trình sinh học khác trong cơ thể, bao gồm hormone và thần kinh. Việc thiếu canxi có thể gây trì hoãn hoặc ảnh hưởng đến các giai đoạn phát triển bình thường như dậy thì.

Ngoài ra, thiếu hụt canxi có thể làm tăng cường độ và tần suất của các triệu chứng tiền kinh nguyệt (PMS) như nổi mụn, đau ngực, đau lưng, đau bụng, rối loạn giấc ngủ, nhức đầu, đau cơ, căng thẳng, và mất tập trung

3.11 Chuột rút

Chuột rút là một trong những triệu chứng thiếu canxi xuất hiện sớm nhất.  Đau cơ, đùi, cánh tay và trong khi di chuyển là dấu hiệu khi cơ thể đang thiếu hụt canxi

3.12 Da khô

Da khô cũng là một dấu hiệu của việc bạn đang bị thiếu canxi. Ngoài việc chăm sóc, dưỡng ẩm cho da thì bạn cũng cần phải thêm chất dinh dưỡng, đặc biệt là canxi.

3.13 Mất ngủ

Trong nhiều trường hợp, người bị thiếu canxi sẽ xảy ra tình trạng mất ngủ. Ngoài ra, người thiếu canxi vẫn có thể ngủ nhưng chất lượng của giấc ngủ không được đảm bảo, thường xuyên thức giấc giữa đêm.

3.14 Sâu răng, chậm mọc răng

Canxi là thành phần quan trọng cấu tạo nên răng. Do đó, khi cơ thể thiếu hụt canxi thì răng cũng bị ảnh hưởng, gây sâu răng. Trẻ em thiếu canxi sẽ chậm mọc răng hơn so với các bạn cùng trang lứa.

3.15 Móng tay yếu, dễ gãy

Cũng giống như răng, móng tay cũng cần có đầy đủ lượng canxi để có thể mọc chắc khỏe, không bị gãy. Móng tay quá yếu, quá giòn thường xuyên gãy cũng là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang cần bổ sung thêm canxi

Khi nhận thấy con trẻ có một trong những triệu chứng sau, mẹ có thể đưa trẻ tới bác sĩ để đưa ra chuẩn đoán liệu nguyên nhân có phải là do trẻ bị thiếu canxi hay không, từ đó tham khảo lời khuyên của bác sĩ xem có nên bổ sung canxi cho trẻ hay không và bổ sung canxi như thế nào cho phù hợp.

Thiếu canxi không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ mà còn gây ra những hậu quả nghiêm trọng về sự phát triển chiều cao. Khi cơ thể không được cung cấp đủ canxi, trẻ có thể gặp phải các vấn đề như xương yếu và tăng trưởng chậm, làm ảnh hưởng trực tiếp đến chiều cao. Để khắc phục tình trạng này, bên cạnh việc bổ sung canxi qua các sản phẩm chức năng, việc lựa chọn thực phẩm bổ sung tăng chiều cao cũng vô cùng quan trọng.

4. Ba mẹ nên làm gì khi trẻ thiếu canxi

Khi trẻ thiếu canxi, phụ huynh cần quan tâm và hành động kịp thời. Bổ sung canxi cho trẻ có thể được thực hiện qua những cách sau:

4.1 Bổ sung canxi bằng thực phẩm

Để tăng cường lượng canxi và vitamin D cho trẻ, trước tiên phụ huynh cần biết nhu cầu canxi của trẻ theo độ tuổi. Lượng canxi mà trẻ cần sẽ thay đổi theo từng giai đoạn phát triển:

• Trẻ từ sơ sinh đến 6 tháng tuổi cần 200mg canxi hàng ngày.
• Trẻ sơ sinh từ 7 – 12 tháng tuổi cần 260mg canxi hàng ngày.
• Trẻ từ 1 – 3 tuổi cần 700mg canxi hàng ngày.
• Trẻ từ 4 – 8 tuổi cần 1000mg canxi hàng ngày.
• Trẻ từ 9 – 18 tuổi cần 1300mg canxi hàng ngày.

Khi trẻ thiếu canxi, phụ huynh có thể bổ sung thực phẩm giàu canxi và vitamin D vào chế độ ăn hàng ngày của trẻ. Các nguồn thực phẩm giàu canxi và vitamin D bao gồm sữa tươi, sữa chua, phô mai, đậu phụ, cá hồi, cá ngừ, ngũ cốc và nước cam. Ngoài ra, cải xoăn, cải kale, cải ngọt, rau dền, súp lơ xanh và hạnh nhân cũng là những lựa chọn tốt để bù đắp lượng canxi thiếu hụt. Đối với vitamin D, mẹ có thể cho trẻ tắm nắng hoặc chơi thể thao ngoài trời để cung cấp.

Nhiều yếu tố ngoài gen ảnh hưởng đến chiều cao trẻ, trong đó có canxi. Bổ sung canxi kịp thời giúp cải thiện chiều cao. Đọc thêm về cách hỗ trợ chiều cao trẻ tại bố mẹ thấp con có cao được không, nơi có lời khuyên để trẻ phát triển chiều cao tối đa.

4.2 Bổ sung canxi qua thực phẩm chức năng

Ngoài chế độ ăn uống, phụ huynh cũng có thể sử dụng các sản phẩm bổ sung canxi phù hợp với từng độ tuổi của trẻ. Có nhiều dạng sản phẩm như viên, sủi, cốm, siro hay ống nước chứa canxi và vitamin D3. Tuy nhiên, trước khi sử dụng, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để đảm bảo lượng canxi được hấp thụ và phát triển xương hiệu quả.

Nếu trẻ có dấu hiệu thiếu canxi nghiêm trọng như mệt mỏi, nôn trớ, co giật hoặc nếu mẹ có tiền sử tiểu đường thai kỳ, cần đưa trẻ đến bác sĩ để thăm khám và điều trị. Trẻ cũng nên đi khám bác sĩ nếu có dấu hiệu thiếu canxi nhẹ để đánh giá tình trạng hiện tại và nhận được lời khuyên về dinh dưỡng và cách bổ sung canxi phù hợp nhất.

Việc bổ sung canxi cho trẻ thiếu canxi rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển toàn diện trong tương lai. Phụ huynh nên theo dõi cân nặng, chiều cao và tình trạng biếng ăn của trẻ hàng ngày để phát hiện sớm dấu hiệu thiếu canxi và áp dụng biện pháp bổ sung thích hợp.

Trong trường hợp nghiêm trọng, hãy tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ để biết thêm thông tin chi tiết và hướng dẫn cụ thể về cách bổ sung canxi cho trẻ.

Trên đây là những chia sẻ của HIUP về tầm quan trọng của canxi đối với sự tăng trưởng của trẻ; nguyên nhân và triệu chứng thiếu canxi ở trẻ. Ba mẹ hãy luôn quan tâm và theo dõi sự phát triển của con, và không ngần ngại tham khảo ý kiến từ các chuyên gia y tế khi cần thiết. Đồng thời cung cấp cho trẻ một chế độ ăn uống đa dạng và cân đối.