Tổng hợp 15 kỹ năng sống cho trẻ 12 tuổi mà cha mẹ nên biết

Kỹ năng sống cho trẻ 12 tuổi

Khi trẻ bước vào độ tuổi 12, việc trang bị những kỹ năng sống cho trẻ 12 tuổi trở thành một nhiệm vụ quan trọng của cha mẹ. Đây là giai đoạn chuyển tiếp từ trẻ nhỏ sang tuổi vị thành niên, nơi trẻ cần học cách tự lập, tự chăm sóc bản thân và đối mặt với các tình huống trong cuộc sống. Trong bài viết dưới đây, HIUP đã tổng hợp 15 kỹ năng sống mà cha mẹ cần dạy bé. 

1. Dạy trẻ cách lập kế hoạch chi tiêu

Để trẻ có thể lập kế hoạch chi tiêu hiệu quả, trước tiên, phụ huynh cần giúp trẻ hiểu giá trị của tiền bạc. Cha mẹ có thể bắt đầu bằng việc giới thiệu cho trẻ về nguồn gốc của tiền, cách mà người lớn kiếm tiền và tầm quan trọng của việc tiết kiệm. 

Sau khi trẻ đã hiểu về giá trị của tiền, cha mẹ hãy hướng dẫn trẻ cách phân chia số tiền mình có thành các khoản dành cho nhu cầu khác nhau như ăn uống, giải trí, tiết kiệm. Từ đây, trẻ sẽ được rèn luyện tính kỷ luật và trách nhiệm trong việc chi tiêu.

Dạy trẻ cách lập kế hoạch chi tiêu
Cha mẹ hãy hướng dẫn trẻ cách phân chia số tiền của mình thành các khoản khác nhau

2. Hướng dẫn tự chuẩn bị bữa ăn cơ bản

Kỹ năng nấu ăn là một trong những kỹ năng sống thiết yếu mà trẻ cần biết. Cha mẹ có thể bắt đầu bằng việc dạy trẻ làm những công việc đơn giản như nhặt rau, rửa rau, gọt củ quả hoặc những món ăn cơ bản và an toàn, như làm sandwich hoặc nấu mì sau đó tiến tới nấu các món có độ phức tạp cao hơn. 

Kỹ năng nấu ăn
Kỹ năng nấu ăn là một trong những kỹ năng quan trọng cho bé 12 tuổi

Từ đó, trẻ có thể tự nấu ăn cho mình mỗi khi cha mẹ vắng nhà nhưng cha mẹ cần nhắc nhở con cẩn thận mỗi khi sử dụng dao kéo, bếp, đồ điện tử,…

3. Trang bị kỹ năng tự bảo vệ an toàn

Cha mẹ không phải lúc nào cũng có thể đồng hành cùng trẻ, vì thế việc trang bị những kỹ năng tự bảo vệ là điều vô cùng quan trọng. Trẻ cần nhận biết được các nguy hiểm xung quanh. Ví dụ như không được nhận đồ từ người lạ, không tiết lộ thông tin địa chỉ, tên, công việc của bố mẹ. 

Khi tham gia các sự kiện, tránh ăn hay uống đồ lạ. Các bé gái không nên đi vào thang máy cùng người lạ, nếu không có cha mẹ, người thân đi cùng. Nếu phát hiện có người đuổi theo, trẻ cần phải gọi điện cho bố mẹ hoặc tìm sự giúp đỡ từ người đi đường, cảnh sát,… Với các trai có thể học thêm võ để biết cách tự vệ khi bị tấn công. 

4. Hướng dẫn sơ cứu vết thương cơ bản

Trẻ em ở độ tuổi này rất thích chạy nhảy, vui đùa cùng bạn bè, nhất là các bé trai nên đôi khi không tránh khỏi việc bị thương. Do đó cha mẹ cần dạy trẻ cách xử lý vết thương nhỏ và hướng dẫn cách ứng phó khi gặp vết thương lớn, như cầm máu, vệ sinh và băng bó vết thương. Tuy nhiên, quan trọng hơn cả, bố mẹ cần giáo dục trẻ về an toàn khi chơi để tránh chấn thương không đáng có.

Tình huống giả lập giúp trẻ thực hành kỹ năng sơ cứu
Tình huống giả lập giúp trẻ thực hành kỹ năng sơ cứu

5. Dạy cách xác định phương hướng khi lạc

Một trong những kỹ năng sống cho trẻ 12 tuổi không nên bỏ qua chính là cách xác định phương hướng khi lạc. Cha mẹ cần hướng dẫn trẻ cách sử dụng bản đồ, ý nghĩa của các biểu tượng trên bản đồ, cách đọc ký hiệu và xác định vị trí của mình. Cha mẹ có thể đưa trẻ đến những địa điểm gần gũi như công viên hoặc siêu thị và yêu cầu trẻ tìm đường về nhà bằng bản đồ.

6. Sử dụng phương tiện công cộng hiệu quả

Bố mẹ nên đưa trẻ đi cùng trên các phương tiện công cộng như xe bus, taxi và hướng dẫn cách sử dụng chúng, thay vì phải canh giờ đưa đón hàng ngày. Khi đi du lịch, hãy để trẻ trải nghiệm các phương tiện khác nhau như máy bay hay tàu hỏa. Điều này giúp trẻ trở nên chủ động trong việc di chuyển sau này và chuẩn bị cho cơ hội học tập, làm việc xa nhà.

7. Tự giặt và giữ gìn quần áo

Cha mẹ nên hướng dẫn trẻ 12 tuổi cách tự giặt quần áo, để trẻ sớm tự lập và biết cách chăm sóc bản thân. Trẻ sẽ biết cách giữ gìn quần áo sạch sẽ và cảm thấy trân trọng chúng hơn. Cha mẹ cần hướng dẫn trẻ cách sử dụng máy giặt, chọn đồ giặt và phơi quần áo đúng cách. Điều này không chỉ giúp trẻ phát triển kỹ năng sống mà còn góp phần gắn kết gia đình, tạo sự hạnh phúc hơn trong mối quan hệ giữa các thành viên.

Cha mẹ nên hướng dẫn trẻ 12 tuổi cách tự giặt quần áo, để trẻ sớm tự lập
Cha mẹ nên hướng dẫn trẻ 12 tuổi cách tự giặt quần áo, để trẻ sớm tự lập

8. Học bơi và tránh đuối nước

Nếu không biết bơi, nguy cơ trẻ bị đuối nước càng cao hơn. Ngoài ra, học bơi không chỉ giúp trẻ có thêm kỹ năng sống mà còn giúp trẻ khỏe mạnh, phát triển toàn diện. Cha mẹ có thể tự dạy trẻ hoặc cho trẻ tham gia các lớp học thêm.

Một điều không thể bỏ qua khi cho trẻ học bơi là các quy tắc an toàn và cách xử lý khi gặp tình huống đuối nước. Ví dụ như không bơi một mình, không bơi ở ao hồ, sông suối khi không có người lớn, không xuống chỗ nước sâu,… 

9. Khuyến khích làm việc nhà từ nhỏ

Theo chuyên gia, trẻ nhỏ có thể tham gia vào các công việc nhà, như dọn dẹp sau bữa ăn, phơi quần áo, cất quần áo, quét nhà,… Ở độ tuổi 12, trẻ đã đủ lớn để chịu trách nhiệm hơn trong công việc nhà, có thể thực hiện nhiều nhiệm vụ như quét dọn, giặt đồ, rửa xe, nấu ăn và đổ rác. 

Trẻ sẽ hình thành được thói quen giữ gìn môi trường sống sạch sẽ, biết tự giác dọn dẹp, không để cha mẹ phải nhắc nhở. Những thói quen này sẽ giúp trẻ gọn gàng và độc lập khi trưởng thành, ngay cả khi không có sự giúp đỡ của bố mẹ. 

10. Thực hành sửa chữa đồ gia dụng đơn giản

Trẻ 12 tuổi ngày càng tò mò với mọi thứ xung quanh, chúng sẽ muốn biết cách đồ vật vận hành như thế nào. Cách đơn giản nhất để trẻ có thể biết được chính là tự sửa chữa chúng. Bố mẹ có thể cho trẻ sửa chữa những đồ đạc đơn giản như xe đồ chơi, búp bê,… Khi trẻ tự sửa thành công một món đồ, trẻ sẽ càng trân trọng chúng. 

Thực hành sửa chữa đồ gia dụng đơn giản
Cha mẹ có thể để trẻ tự sửa những đồ vật cơ bản

11. Dạy quản lý tài chính cá nhân

Trẻ ngày nay thường sẽ được bố mẹ cho tiền tiêu vặt hàng tuần hoặc hàng tháng vì thế trẻ cần biết cách tự quản lý tiền của mình. Bố mẹ có thể giúp trẻ tạo danh sách ưu tiên những đồ vật nào thiết yếu, nên mua và những đô vật không cần thiết có thể để mua sau qua đó rèn kỹ năng quản lý tài chính cá nhân. 

12. Rèn kỹ năng tự vệ khi nguy cấp

Bạo hành trẻ em là vấn đề xã hội cấp bách vì thế trẻ 12 tuổi hay bất kỳ lứa tuổi nào cũng cần trang bị kỹ năng tự bảo vệ bản thân và hiểu rằng cơ thể của mình là quý giá, không ai có quyền xâm hại.

Bố mẹ nên dạy trẻ cách nói “không” với người lạ, đồng thời chỉ ra đâu là nơi an toàn và những người có thể tin cậy, như cảnh sát hay thầy cô. Trẻ cũng cần nhớ số điện thoại của gia đình hoặc trung tâm khẩn cấp để liên lạc khi gặp nguy hiểm. Để trẻ có thể rèn luyện kỹ năng tự vệ, cha mẹ có thể tạo ra các tình huống giả định.

13. Tập thói quen tự giác làm bài tập

Để trẻ có thể hình thành thói quen tự giác làm bài tập, cha mẹ nên áp dụng thời gian biểu cho con.  Thời gian biểu này nên bao gồm các khoảng thời gian học tập, nghỉ ngơi và giải trí hợp lý. Việc có một thời gian biểu rõ ràng sẽ giúp trẻ tự giác hơn trong việc thực hiện nhiệm vụ học tập của mình. Đặc biệt, cha mẹ nên có sự khen thưởng và động viên để trẻ thấy được nỗ lực của mình được đền đáp. 

Tập thói quen tự giác làm bài tập
Muốn con tự giác học tập, cha mẹ có thể lập thời gian biểu cho con

14. Phát triển khả năng giao tiếp hiệu quả

Giao tiếp là kỹ năng quan trọng giúp trẻ phát triển ngôn ngữ và khả năng phản ứng trong tình huống. Để nâng cao kỹ năng giao tiếp xã hội, trẻ cần nắm rõ các nguyên tắc ứng xử như:

  • Chào hỏi người lớn tuổi: Lễ phép, hỏi thăm sức khỏe và thể hiện sự tôn trọng khi giao tiếp.
  • Giao tiếp mắt: Nhìn thẳng vào mắt người đối diện để thể hiện sự chân thành.
  • Cảm ơn và xin lỗi: Trẻ cần học cách bày tỏ lòng biết ơn khi nhận quà và xin lỗi một cách chân thành khi mắc lỗi.
  • Trả lời trọn vẹn: Sử dụng câu hoàn chỉnh trong đối thoại để thể hiện sự tôn trọng.
  • Lắng nghe và đồng cảm: Tôn trọng ý kiến và cảm xúc của người khác để hình thành kỹ năng lắng nghe hiệu quả.

15. Cung cấp kiến thức giáo dục giới tính

Theo quan niệm xưa, giáo dục giới tính cho trẻ từ sớm là nhạy cảm và không nên. Tuy nhiên, việc dạy trẻ về tình dục và giới tính từ sớm giúp nâng cao nhận thức và khả năng tự bảo vệ bản thân khỏi xâm hại tình dục.

Bố mẹ nên hướng dẫn trẻ về biện pháp phòng tránh thai, phân biệt mối quan hệ lành mạnh và không lành mạnh, cũng như cách đánh giá thông tin về giới tính này là đúng hay sai. Việc này giúp trẻ hiểu đúng về giới tính, biết nên làm gì và không nên làm gì. 

Trang bị kỹ năng sống cho trẻ 12 tuổi là một nhiệm vụ không hề đơn giản nhưng rất quan trọng. Những kỹ năng này không chỉ giúp trẻ tự lập mà còn rèn luyện tính cách và sự tự tin cho trẻ trong cuộc sống. Hy vọng những thông tin mà HIUP chia sẻ đã mang đến nhiều thông tin bổ ích cho các bậc phụ huynh. 

Chia sẻ

Author

Dương Hoàng Thanh

Tôi là Dương Hoàng Thanh, chuyên gia dinh dưỡng với hơn 3 năm kinh nghiệm, chuyên tư vấn dinh dưỡng cho trẻ em. Tại HIUP, tôi chịu trách nhiệm về nội dung, luôn nỗ lực mang đến những giải pháp dinh dưỡng sáng tạo để hỗ trợ phát triển toàn diện cho các bé. Với kiến thức chuyên sâu và tâm huyết, tôi cam kết cung cấp thông tin chính xác và hữu ích cho cộng đồng. Liên hệ với tôi để cùng xây dựng tương lai khỏe mạnh cho thế hệ mai sau

Để lại bình luận

Địa chỉ email của bạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *