Chiều cao là gen trội hay lặn? Hãy cùng HIUP giải đáp

chiều cao là gen trội hay lặn

Gen di truyền là yếu tố quan trọng quyết định cực kỳ lớn đến chiều cao của trẻ. Nếu ba mẹ còn đang thắc mắc chiều cao là gen trội hay lặn hay những vấn đề về việc gen di truyền liên quan như thế nào đến chiều cao thì hãy cùng HIUP giải đáp trong bài viết này.

1. Gen di truyền chiếm bao nhiêu phần chiều cao

Theo các nghiên cứu khoa học hiện nay, gen di truyền chỉ chiếm khoảng 23% trong việc quyết định chiều cao của một người. Điều này có nghĩa là 77% chiều cao còn lại phụ thuộc vào các yếu tố môi trường, bao gồm dinh dưỡng, giấc ngủ, hoạt động thể chất, yếu tố tâm lý,…

Gen di truyền chiếm bao nhiêu phần chiều cao
Gen di truyền chiếm bao nhiêu phần chiều cao?

2. Chiều Cao Là Gen Trội Hay Lặn?

Chiều cao không được quy định bởi một cặp gen đơn lẻ mà là do sự tác động của nhiều gen khác nhau, do đó, chúng ta không thể khẳng định chắc chắn chiều cao là gen trội hay lặn.

Chiều Cao Là Gen Trội Hay Lặn
Chiều cao là gen trội hay lặn?

Tuy nhiên, các nhà khoa học đã xác định được một số gen có liên quan đến chiều cao như các biến thể trong gen FGFR 3, FBN1, GH1, EVC và GPC3. Khi một người sở hữu gen trội của những gen này, họ có khả năng cao sẽ có chiều cao cao hơn. Ngược lại, nếu một người sở hữu gen lặn, khả năng này sẽ thấp hơn.

3. Di Truyền Học Cơ Bản Về Chiều Cao

3.1. Gen trội và gen lặn là gì?

Gen trội: Là loại gen biểu hiện tính trạng trội khi xuất hiện ở trạng thái đồng hợp tử hoặc dị hợp tử với gen lặn.

Gen lặn: Là loại gen chỉ biểu hiện tính trạng khi ở trạng thái đồng hợp tử lặn.

Ví dụ: Gen quy định màu mắt nâu là gen trội (A), gen quy định màu mắt xanh là gen lặn (a). Nếu một người có kiểu gen AA hoặc Aa thì họ sẽ có mắt nâu. Nếu một người có kiểu gen aa thì họ sẽ có mắt xanh.

Gen trội và gen lặn
Gen trội và gen lặn là gì?

3.2 Cơ chế di truyền của chiều cao

Chiều cao do nhiều gen khác nhau quy định, mỗi gen đóng vai trò khác nhau trong việc quyết định chiều cao cuối cùng của một người. Các gen này có thể nằm trên nhiều nhiễm sắc thể khác nhau.

Khi bố mẹ sinh con, mỗi người sẽ truyền lại một nửa bộ gen của mình cho con. Vì thế, con sẽ được di truyền chiều cao bởi kiểu gen mà con nhận được từ bố mẹ.

4. Các Nghiên Cứu Khoa Học Về Di Truyền Chiều Cao

Một số gen đã được các nhà khoa học xác định có liên quan đến chiều cao, bao gồm:

  • IGH: Gen này liên quan đến sự phát triển của xương.
  • FGFR3: Gen này liên quan đến quá trình tăng trưởng.
  • BMP2: Gen này liên quan đến sự hình thành sụn.

Ngoài ra, các nghiên cứu di truyền học quần thể đã cho thấy chiều cao trung bình của một quần thể có thể thay đổi theo thời gian. Những thay đổi này có thể do các yếu tố di truyền và môi trường gây ra.

Nghiên Cứu Khoa Học Về Di Truyền Chiều Cao
Các nghiên cứu khoa học về di truyền chiều cao

5. Yếu Tố Khác Ảnh Hưởng Đến Chiều Cao

Ngoài di truyền chiều cao, nhiều yếu tố khác cũng có thể ảnh hưởng đến chiều cao của một người, bao gồm:

5.1 Dinh dưỡng và môi trường

Dinh dưỡng: Chế độ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, bao gồm canxi, vitamin D và protein, đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển chiều cao, đặc biệt là trong giai đoạn trẻ em và dậy thì.

Môi trường: Ô nhiễm không khí có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của phổi và dẫn đến giảm chiều cao. Nước bẩn có thể chứa các chất độc hại ảnh hưởng đến sự phát triển của cơ thể.

5.2 Hoạt động thể chất

Tập luyện thể dục thể thao thường xuyên giúp tăng cường mật độ xương, thúc đẩy quá trình phát triển chiều cao. Ba mẹ hãy cho con tham gia các hoạt động thể chất tốt cho chiều cao của trẻ bao gồm bơi lội, chạy bộ, chơi bóng rổ, nhảy dây, đạp xe…

Trẻ hoạt động thể chất
Khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động thể chất tốt cho chiều cao

5.3 Yếu tố sức khỏe và bệnh lý

Một số bệnh lý có thể ảnh hưởng đến sự phát triển chiều cao, bao gồm:

  • Bệnh suy dinh dưỡng: Thiếu hụt dinh dưỡng trầm trọng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của xương và chiều cao.
  • Bệnh còi xương: Do thiếu vitamin D hoặc canxi, dẫn đến xương yếu và dễ gãy.
  • Bệnh tuyến giáp: Tuyến giáp đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển của cơ thể, bao gồm cả chiều cao.

6. Cách Tối Ưu Chiều Cao Cho Trẻ Em

Để tối ưu chiều cao cho trẻ em, cần chú trọng đến nhiều yếu tố, bao gồm:

6.1 Chế độ dinh dưỡng hợp lý 

Đảm bảo đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng như protein, canxi, vitamin D, kẽm và chất xơ từ rau củ quả,… 

  • Protein: Từ các nguồn như thịt, cá, trứng, sữa, đậu đỗ,…
  • Canxi: Từ các nguồn như sữa, phô mai, sữa chua, rau xanh,…
  • Vitamin D: Từ ánh nắng mặt trời, thực phẩm như cá hồi, cá thu, lòng đỏ trứng,…
  • Kẽm: Từ các nguồn như thịt bò, thịt gà, hàu, ngũ cốc nguyên hạt,…
Đảm bảo chế độ dinh dưỡng hợp lý cho trẻ

Đồng thời, ba mẹ cần hạn chế cho trẻ ăn thức ăn nhanh, đồ ngọt và nước ngọt để tránh ảnh hưởng đến sự hấp thu dinh dưỡng và ảnh hưởng đến sự phát triển chiều cao của trẻ.

6.2 Tập luyện và vận động 

Khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động thể chất thường xuyên: Giúp tăng cường mật độ xương, thúc đẩy quá trình phát triển chiều cao.

Đảm bảo trẻ ngủ đủ giấc: Ngủ đủ giấc giúp cơ thể tiết ra hormone tăng trưởng, kích thích phát triển chiều cao. Trẻ em cần ngủ đủ 8-10 tiếng mỗi ngày.

Đảm bảo trẻ ngủ đủ giấc
Đảm bảo trẻ ngủ đủ giấc

Tạo môi trường sống tốt cho trẻ: Môi trường sống cần thoáng mát, sạch sẽ, tránh ô nhiễm. Ba mẹ cần cho trẻ tiếp xúc với ánh nắng mặt trời để cơ thể tổng hợp vitamin D.

6.3 Kiểm tra sức khỏe định kỳ

Việc khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm các bệnh lý có thể ảnh hưởng đến sự phát triển chiều cao của trẻ. Ba mẹ nên cho trẻ đi khám sức khỏe ít nhất 6 tháng/lần.

Hy vọng rằng với những thông tin trên, HIUP đã giải đáp câu hỏi chiều cao là gen trội hay lặn của ba mẹ cũng như hỗ trợ ba mẹ trong quá trình chăm sóc phát triển chiều cao của trẻ.

 

Chia sẻ

Author

Dương Hoàng Thanh

Tôi là Dương Hoàng Thanh, chuyên gia dinh dưỡng với hơn 3 năm kinh nghiệm, chuyên tư vấn dinh dưỡng cho trẻ em. Tại HIUP, tôi chịu trách nhiệm về nội dung, luôn nỗ lực mang đến những giải pháp dinh dưỡng sáng tạo để hỗ trợ phát triển toàn diện cho các bé. Với kiến thức chuyên sâu và tâm huyết, tôi cam kết cung cấp thông tin chính xác và hữu ích cho cộng đồng. Liên hệ với tôi để cùng xây dựng tương lai khỏe mạnh cho thế hệ mai sau

Để lại bình luận

Địa chỉ email của bạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *